U poslednje vreme, Marburg virus postao je tema o kojoj se sve više govori, naročito zbog epidemije koja trenutno pogađa područje Tanzanije i Zanzibara. Iako u Srbiji trenutno nisu registrovani slučajevi, postoji zabrinutost zbog putovanja Srba u ove regiona, jer se ovaj virus lako prenosi i može imati ozbiljne posledice po zdravlje. Poznavanje simptoma i preventivnih mera je ključno za zaštitu od ove opasne bolesti.
Šta je Marburg virus?
Marburg virus spada u hemoragijske viruse, a oboleli mogu pokazivati niz ozbiljnih simptoma. Iako se ne prenosi putem vazduha, može se preneti direktnim kontaktom sa telesnim tečnostima zaraženih životinja, poput slepih miševa, ili zaraženih osoba. Ujed slepog miša ili izloženost njegovim sekretima u prirodnom okruženju može biti rizična. Na područjima gde su slepi miševi prirodni rezervoari virusa, poput rudnika i pećina, postoji visok rizik od prenosa.
Simptomi uključuju:
- Povišenu telesnu temperaturu (do 39-40 stepeni)
- Intenzivnu glavobolju
- Malaksalost i opštu slabost
- Uporne prolive i bolove u stomaku
- Povraćanje i osip na koži
Međutim, najopasniji simptomi pojavljuju se od trećeg do sedmog dana bolesti, kada dolazi do krvarenja iz svih telesnih šupljina. Krvarenje iz usta, nosa, stolice, pa čak i iz vaginalnog područja i desni, često dovodi do ozbiljne dehidratacije i krvarenja, što može biti fatalno.
Istorijat i aktuelna epidemija
Marburg virus je prvi put izolovan 1967. godine, a epidemije su se od tada javile u nekoliko afričkih zemalja. Podsećajući na to, dr Slavica Maris, epidemiolog Gradskog zavoda za javno zdravlje Beograd, podseća da je Srbija bila pogođena ovim virusom još 1967. godine, kada je registrovano nekoliko smrtnih slučajeva. Od tada, u Africi su se desile mnoge epidemije u Angoli, Demokratskoj Republici Kongo, Gani i drugim zemljama.
Trenutna epidemija koja pogađa Tanzaniju i Zanzibar, sa dosad zabeleženih osam smrtnih slučajeva, izaziva zabrinutost zbog povećanog broja ljudi koji putuju u ovaj region, uključujući i Srbe. Iako nema registrovanih slučajeva u Srbiji, potencijalna opasnost je stvarna, naročito za one koji dolaze u kontakt sa zaraženim područjima.
Načini prenosa i prevencija
Marburg virus se prenosi direktnim kontaktom sa telesnim tečnostima zaraženih osoba, kao i sa životinjama koje su nosioci virusa. Slepi miševi, koji se hrane voćem, igraju ključnu ulogu u prenošenju virusa, jer se smatra da je on njihov prirodni rezervoar. Osobe koje borave u blizini slepih miševa ili imaju direktan kontakt sa njihovim izmetom ili pljuvačkom mogu biti izložene riziku.
Preporuke za putnike:
- Izbegavati kontakt sa slepim miševima i njihovim izmetom.
- Nositi zaštitnu opremu kao što su rukavice i masku ako dolazite u kontakt sa zaraženim osobama ili njihovim sekretima.
- Pratiti zdravstvena upozorenja i izbegavati putovanja u rizična područja u vreme epidemije.
Terapija i lečenje
Nažalost, nema specifičnog leka za Marburg virus. Terapija je isključivo suportivna, što znači da se fokusira na ublažavanje simptoma i održavanje vitalnih funkcija. Ključne mere uključuju:
- Nadoknadu tečnosti kako bi se sprečila dehidratacija
- Transfuziju krvi i krvnih derivata kako bi se nadoknadila izgubljena krv
- Intenzivnu medicinsku pažnju u bolnici
Bez pravovremenog lečenja, smrtnost kod obolelih može biti veoma visoka, sa stopom smrtnosti koja se kreće i do 88% slučajeva, zavisno od vremena postavljanja dijagnoze i započinjanja lečenja.
Zaključak
Marburg virus predstavlja ozbiljnu pretnju, posebno za putnike koji planiraju odlazak u Tanzaniju i Zanzibar, gde trenutno traje epidemija. Zbog njegove visoke smrtnosti, vrlo je važno pridržavati se preventivnih mera i pratiti zvanična upozorenja o zdravlju. Iako trenutno nema registrovanih slučajeva u Srbiji, putnici treba da budu oprezni i da se informišu o simptomima i merama zaštite kako bi se smanjio rizik od oboljenja.
