Smatrate li sebe nekim dobrim poznavaocem saobraćaja? Ako je odgovor potvrdan saznajte u nastavku da li ste u pravu..
- U centru jedne žustre online rasprave našla se fotografija raskrsnice koja prikazuje dva vozila – crveni i bijeli automobil – sa različitim znakovima koji regulišu njihovo kretanje. Crveni automobil ima znak „STOP“ i namjerava da nastavi pravo, dok bijeli automobil ima znak „raskrsnica sa putem sa prvenstvom prolaza“ (trougao) i skreće lijevo. Naizgled jednostavna situacija izazvala je ogroman broj komentara i oprečnih mišljenja među vozačima i stručnjacima, razotkrivajući ozbiljan problem u tumačenju saobraćajnih propisa među širom javnošću.
Dok jedni smatraju da bijeli automobil ima prednost jer crveni mora stati zbog znaka „STOP“, drugi smatraju da pravilo skretanja lijevo i osnovna logika saobraćajne prednosti znači da bijeli mora propustiti crvenog. Ove podjele su prerasle običnu raspravu i postale simbol dubljeg problema – nedovoljne jasnoće u primjeni i poznavanju saobraćajnih pravila.
- Na jednoj strani, argument je da znak „STOP“ obavezuje vozača crvenog automobila da stane i propusti sve učesnike koji se nalaze na glavnom putu ili imaju prednost. Prema ovoj logici, bijeli automobil, iako skreće, dolazi sa puta koji je u boljoj saobraćajnoj poziciji i samim tim ima prednost, jer crveni tek ulazi u raskrsnicu sa obavezom zaustavljanja.
S druge strane, autoškole i njihovi instruktori često objašnjavaju da „STOP“ znak po svojoj važnosti ima isti značaj kao i znak trougla („ustupi prvenstvo prolaza“), samo što podrazumijeva i obavezno zaustavljanje, dok trougao to ne zahtijeva, već samo obavezu ustupanja. Dakle, oba vozača dolaze sa sporednog puta i moraju propustiti vozila sa glavnog puta, ali međusobno – ukoliko nema dodatnih znakova koji regulišu njihov odnos – primjenjuje se pravilo levog skretanja.
- To konkretno znači: kada dva vozila dolaze sa različitih sporednih puteva i oba treba da uključe u istu raskrsnicu, prednost ima onaj koji nastavlja pravo (ili skreće desno), dok onaj koji skreće lijevo mora da sačeka. U ovoj situaciji, bijeli automobil, iako nema znak „STOP“, mora propustiti crveni jer skreće lijevo i ukršta njegovu putanju.
Da dodatno zakomplikuje stvar, stručnjaci su podijeljeni. Sudski vještaci, poput Gorana Husineca, navode da crveni automobil mora propustiti bijeli jer ima „STOP“, te da se pravilo zadržavanja pravca u ovom slučaju ne primjenjuje. Nasuprot njima, pojedini instruktori vožnje i saobraćajni priručnici tvrde da znak „STOP“ sam po sebi ne daje prednost drugom vozilu sa sporednog puta – posebno ako ono skreće i time remeti liniju kretanja vozila koje ide pravo.
- Na kraju, iako oba tumačenja imaju svoju osnovu, čini se da pravilo skretanja lijevo ipak ima ključnu ulogu u ovom scenariju. Bez obzira na znak „STOP“, bijeli automobil koji skreće mora da propusti vozilo koje ide pravo – u ovom slučaju, crveni automobil. Naravno, sve ovo pod uslovom da nema dodatne saobraćajne signalizacije, semafora ili saobraćajca koji reguliše prolaz.
Ovakvi slučajevi ukazuju na potrebu za jasnijom edukacijom vozača, kao i bolju postavku saobraćajnih znakova na raskrsnicama koje mogu izazvati zabunu. U stvarnom životu, i pored teorijskih pravila, preporuka je da se u ovakvim situacijama vozači ponašaju defanzivno – bolje je propustiti nego ulaziti u konflikt koji može završiti nezgodom. A nadležne institucije bi morale raditi na tome da saobraćajna pravila budu ne samo jasna, već i univerzalno tumačena.
