Danas je Vaskršnji utorak savetuje da se da pridržavate ovih običaja!
- Treći dan Vaskrsa, poznat u narodu i kao Svetli utorak, zauzima posebno mesto u tradiciji pravoslavnih vernika. Iako se ne nalazi među najznačajnijim praznicima kada je reč o zvaničnom crkvenom kalendaru, ovaj dan je duboko ukorenjen u običajima i narodnoj veri, te se u mnogim krajevima proslavlja s istim duhom kao i sam Vaskrs.
Vaskršnji praznici u Srbiji i u drugim pravoslavnim sredinama obično traju tri dana. Tokom tog perioda, domovi su otvoreni za rodbinu, prijatelje i komšije, a praznična atmosfera ne jenjava ni nakon drugog dana. Svetli utorak dolazi kao nastavak vaskršnje radosti, i obično se obeležava bogatim trpezama, okupljanjem porodice, dolaskom gostiju iz udaljenijih mesta, a ponegde čak i organizovanjem svadbi.
- U nekim selima, iako to nije široko rasprostranjen običaj, Svetli utorak se bira kao dan kada se mladenci venčavaju. Veruje se da posebna duhovna snaga i blagoslov vaskršnjeg perioda mogu da se prenesu i na novoformirani bračni par, obasjavajući početak njihovog zajedničkog života svetlošću i verom. Ova praksa je simbol nade da će brak biti ispunjen slogom, ljubavlju i Božjom milošću.
U narodnoj predaji, ovaj dan nosi naziv “najbolji utorak u godini”. Ovakvo verovanje proističe iz simbolike vaskrsenja, koje nosi poruku novog početka, radosti i pobede života nad smrću. Upravo zato se smatra da je Svetli utorak naročito povoljan za činjenje dobrih dela, obnovu porodičnih i prijateljskih odnosa, kao i za unutrašnju radost i mir.
- Svetli utorak je takođe snažno povezan sa jevanđeoskim događajima koji slede nakon Hristovog vaskrsenja. Prema predanju, još pre zore na dan vaskrsenja, žene mironosice, među kojima su bile Marija Magdalena, Marija Jakovljeva i Salomija, krenule su prema grobu Isusa Hrista noseći sa sobom mirisna ulja kako bi pomazale njegovo telo. Međutim, kada su stigle, zatekle su da je kamen koji je zatvarao grob bio odvaljen, a sam grob prazan.
Na ulazu u grob sedeo je anđeo, čije je lice blistalo poput munje, a odeća mu je bila bela kao sneg. Taj anđeo se obratio prestrašenim ženama, rekavši im da ne treba da se boje jer je Isus ustao iz mrtvih, kao što je i predskazao. Pozvao ih je da prenesu ovu radosnu vest njegovim učenicima. Tako su žene postale prve svedokinje Hristovog vaskrsenja, a njihova poruka se dalje širila kao temelj hrišćanske vere.
- Zbog svega toga, osnovna poruka Svetlog utorka i celokupnog vaskršnjeg perioda jeste – radost. Prema narodnom verovanju, jedino što se od vernika tada traži jeste da tu radost dele sa drugima. To može biti kroz toplu reč, gostoprimstvo, osmeh, razgovor, molitvu ili čin dobrote. Odbacivanje radosti i zatvaranje prema drugima, kako kaže predanje, može doneti duhovnu štetu. Smatra se da onaj ko u ova tri sveta dana ne podeli makar iskrenu radost sa bližnjima, zapravo prkosi Bogu i Hristu, i da ga u narednim danima može pratiti osećaj duhovne praznine.
Zato se Svetli utorak ne posmatra kao tek dodatak praznicima, već kao dan kada se vaskršnja svetlost nastavlja širiti. To je vreme kada vernici treba da zaborave nesuglasice, da se posvete porodici i zajedništvu, i da se sete poruke koju nosi praznik – da ljubav, vera i nada uvek imaju poslednju reč. Taj duh se najbolje izražava upravo u deljenju radosti sa drugima, jer ona, kada se podeli, postaje još veća.
